به گزارش پایگاه خبری «عصر معدن» به نقل از سنا، طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، در تابستان سال 1403 شاخص موجودی انبار صنعت برابر 121٫8 بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل کاهش 7.7 درصدی داشته است.

هم‌چنین در این فصل نسبت موجودی انبار به فروش صنعت نیز برابر 0.31 بوده است.

در بین صنایع نیز شاخص موجودی انبار صنعت فلزات پایه کاهش 107 درصدی صنعت کک و پالایش کاهش 59,8 درصدی صنعت محصولات شیمیایی کاهش 25٫8 درصدی و صنعت خودروسازی افزایش 11 درصدی داشته است.

در تابستان سال 1403 شاخص موجودی انبار معدن برابر 124٫2 بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل افزایش 7 درصدی داشته است. هم‌چنین در این فصل نسبت موجودی انبار به فروش معدن نیز برابر 0.82 بوده است.

شاخص کل موجودی انبار صنعت
شاخص موجودی انبار کل صنعت در تابستان 1403 با کاهش 7,7 درصدی نسبت به فصل مشابه سال قبل و همچنین با ثبت کاهش 7٫4 درصدی نسبت به فصل بهار 1403 عدد 121٫8 را نشان می‌دهد.

با توجه به این که شاخص مزبور در سه سال گذشته میانگین روی عدد 126 است؛ در نتیجه شاخص روند باثباتی دارد اما مقداری کاهش در روند آن دیده می‌شود.

شاخص نسبت موجودی انبار به فروش صنعت در تابستان 1403 برابر 0.31 بوده که نسبت به فصل بهار 1403(0,34) و نسبت به فصل مشابه سال قبل (0,36) به ترتیب 3 و 5 واحد درصد کاهش یافته است. متوسط این شاخص در فصول تابستان برابر 0.34 بوده است که مقدار تابستان 1403 در مقایسه با آن پایین‌تر آمده است. به طور کلی این شاخص نشان می‌دهد؛ در فصل تابستان 1403 تولیدکنندگان صنعتی حدود 30 درصد از میزان فروش خود را به شکل موجودی انبار نگه‌داری می‌کنند.

2-2. شاخص کل موجودی انبار معدن
شاخص تغییرات زنجیره ای موجودی انبار بخش معدن در تابستان 1403 عدد 124,2 را نشان می‌دهد؛ که افزایش 7 درصدی نسبت به فصل مشابه سال قبل و کاهش 12.5 درصدی نسبت به فصل بهار 1403 را ثبت کرده است اما روند شاخص در طول یک سال گذشته وضعیت باثباتی داشته است هر چند که از سقف تاریخی خود در سال 1400 فاصله قابل توجهی دارد.

شاخص نسبت موجودی انبار به فروش معدن در تابستان 1403 با 0.3 واحد افزایش نسبت به فصل قبل مقدار 0.81 را نشان می‌دهد. اگر چه این مقدار از روند متوسط فصلی تابستان (0,97) پایین تر است اما در طول یکسال گذشته بالاترین رقم را ثبت کرده و با توجه به این شاخص در تابستان 1403 به اندازه حدود 80 درصد از فروش به شکل موجودی انبار نگه‌داری شده است.

2-3. شاخص موجودی انبار صنعت فلزات پایه
شاخص موجودی انبار فلزات پایه در تابستان روی مقدار 98.5 قرار گرفته و یک روند کاهشی را نشان می‌دهد. با این حال نسبت موجود انبار به فروش نسبت به دو فصل گذشته 0.14 واحد افزایش یافته است و روی 0.43 قرار گرفته است یعنی بنگاه‌ها نسبت به دو فصل گذشته نسبت بیشتری از مقدار فروش را به شکل موجودی انبار نگه داشته و این نسبت به اندازه 0.13 واحد از میانگین کل صنایع معادل 0.3 بالاتر است.

2-4. شاخص موجودی انبار صنعت کک و پالایش
شاخص موجودی انبار محصولات پالایشی در تابستان 1403 روی 36.6 قرار می‌گیرد. هر چند که شاخص برای بازه دو ساله یک روند کاهشی دارد؛ به طوری که میانگین شاخص در دو سال گذشته 7 .76 بوده و در طول سه فصل گذشته مقادیر پایین تری ثبت کرده و میانگین 33.6 داشته است اما در بازه سه دوره اخیر یک روند صعودی ملایم را نشان داده که نسبت موجودی انبار به فروش نیز 0.1 است؛ که این نسبت 0.2 پایین تر از میانگین کل صنایع است.

2-5 شاخص موجودی انبار صنعت محصولات شیمیایی
شاخص موجودی انبار محصولات شیمیایی در تابستان 1403 روی مقدار 150.6 قرار میگیرد و یک روند ملایم کاهشی را نشان می‌دهد. نسبت موجودی انبار به فروش نیز کاهش قابل توجهی داشته است و عدد 0.13 را نشان می‌دهد. در دو سال گذشته متوسط نسبت 0.32 بوده است. کاهش این نسبت با توجه به سالهای گذشته نشان داده که محصولات شیمیایی کم‌تر از گذشته در انبار مانده و بیش‌تر به فروش می‌رسند.

2-6. شاخص موجودی انبار صنعت خودرو و قطعات
مقدار شاخص موجودی انبار در تابستان 1403 برابر 71٫6 است. این شاخص در طول دو سال گذشته یک روند ملایم افزایشی را نشان میدهد. هر چند که از قله تاریخی خود فاصله قابل توجهی دارد افزایش موجودی انبار خودروهای سنگین نقش زیادی در بالا رفتن شاخص داشته است. هم‌چنین نسبت موجودی انبار به فروش 0.35 است؛ متوسط نسبت از 1401 تا انتهای تابستان 1403 برابر 0.19 و از 1399 تا 1400 برابر 0.52 بوده که نشان داده شاخص کاهش قابل ملاحظه ای داشته اما مجددا روند صعودی در پیش گرفته است.

3. شاخص موجودی انبار با تفکیک اختصاصی محصولات
3-1 کالاهای مصرفی، واسطه ای و سرمایه ای
منظور از کالای مصرفی آن است که بدون هیچ گونه تغییری در آن قابلیت مصرف داشته باشد. مواد غذایی پوشاک و دارو به طور مستقیم مصرف می شوند. بر خلاف کالای واسطه ای که توسط کارخانه های تولیدی خریداری و برای تولید کالاها بر دیگر استفاده می شوند. برای مثال از فولاد در صنعت خودروسازی استفاده می‌شود. در صورتی که شوک از سمت تقاضا به اقتصاد وارد شود ابتدا تقاضای کالاهای مصرفی و سپس واسطه ای اثر می پذیرد. اما اگر شوک از سمت عرضه باشد؛ ابتدا کالاهای واسطه ای و سپس کالاهای مصرفی تحت تاثیر قرار می گیرند.

3-1-1 شاخص موجودی انبار کالاهای مصرفی
این شاخص در تابستان 1403 معادل 64 است. طی 9 دوره از تابستان 1401 تا تابستان 1403 این شاخص وضعیت با ثباتی داشته است و متوسط 62.8 بوده است؛ در حالی که متوسط شاخص از بهار 1399 تا بهار 1401 برابر 109.2 بوده است که نشان داده شاخص کاهش قابل توجهی داشته، نسبت موجودی انبار به فروش نیز 0.12 است. معمولا نسبت موجودی انبار به فروش در کالاهای مصرفی بسیار پایین است؛ زیرا که ماهیت مصرفی محصولات و امکان انقضای آنان انگیزه نگه‌داری به شکل موجودی انبار را پایین می آورد.

3-1-2 شاخص موجودی انبار کالاهای واسطه ای
شاخص موجودی انبار محصولات در تابستان 1403 معادل 88.4 است. این شاخص از بهار 1401 با ثبت عدد 158,6 یک روند کاهشی داشته است. به همین ترتیب نسبت موجودی انبار به فروش آن روی عدد 0.19 قرار گرفته است که پایین تر از مقدار متوسط شاخص در کل بازه مورد مطالعه (0.31) است.

3-2. نهاده های ساختمانی
با توجه به اهمیت بخش مسکن در کشور گروه اقتصاد کلان نهاده هایی که در بخش ساختمان به کار رفته را به صورت مجزا استخراج کرده است تا با محاسبه شاخص موجودی انبار این نهاده ها از وضعیت رونق و رکود در بخش مسکن اطلاعات بیشتری کسب کند. شاخص موجودی انبار نهاده‌های ساختمانی از یک روند صعودی با شیب ملایم برخوردار است و در تابستان 1403 روی عدد 136.7 قرار گرفته است با این حال روند شاخص در طول یک سال گذشته کاهشی بوده است و نسبت به فصل بهار امسال 5.2 درصد و نسبت به تابستان سال قبل 11.1 درصد کاهش داشته است نسبت موجودی انبار به فروش نیز در تابستان 1403 برابر 0.44 است که از متوسط نسبت در تمام دوره‌ها معادل 0.36 بالاتر است.

مقادیر شاخص موجودی انبار صنایع در فصل های مختلف به صورت زیر است:

مقادیر شاخص نسبت موجودی انبار فروش صنایع نیز در جدول زیر قابل مشاهده است: