به گزارش پایگاه خبری «عصرمعدن» به نقل از سنا، مرکز پژوهش‌های مجلس در این گزارش تأکید کرده است: رصد ماهانه شاخص‌های تولید، فروش و قیمت شرکت‌های بورسی به‌عنوان یکی از ابزارهای اصلی پایش بخش حقیقی اقتصاد، تصویر دقیق‌تری از تحولات کوتاه‌مدت صنعت و معدن ارائه می‌دهد. این مرکز تاکید می‌کند؛ آمارهای رسمی در حوزه تولید صنعتی اغلب با تأخیر و به‌صورت فصلی منتشر می‌شوند، در حالی که شاخص‌های مبتنی بر داده‌های شرکت‌های بورسی می‌تواند در بازه‌های کوتاه‌تر به سیاست‌گذاران و فعالان اقتصادی درک بهتری از وضعیت روز اقتصاد بدهد.

وضعیت کلی بخش صنعت

طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، شاخص تولید شرکت‌های بورسی در بخش صنعت طی مردادماه 1404 نسبت به مرداد 1403 رشد 1.6 درصدی داشته است. در همین بازه، شاخص فروش بخش صنعت با افت 1.6 درصدی مواجه شد.

بازوی پژوهشی مجلس اضافه کرده است؛ در مقایسه با تیرماه 1404، شاخص تولید صنعت 1.7 درصد و شاخص فروش 4.4 درصد افزایش یافته است. به‌عبارت دیگر، هرچند فروش صنایع در مقیاس سالانه کاهش داشته، اما نسبت به ماه قبل روندی صعودی را تجربه کرده است.

مرکز پژوهش‌ها تاکید کرده است: «روند 3 ماهه متحرک شاخص تولید و فروش نشان می‌دهد که در مردادماه 1404 متوسط رشد شاخص تولید صنایع بورسی 9.8 درصد کاهش و شاخص فروش نیز 1.7 درصد کاهش داشته است.»

صنایع پیشرو و عقب‌ مانده

بررسی جزئی‌تر رشته‌فعالیت‌های صنعتی نشان می‌دهد در مرداد 1404، رشته‌های کاشی و سرامیک، پلاستیک و لاستیک و دارو بیش‌ترین سهم را در رشد شاخص تولید نسبت به مرداد سال گذشته داشته‌اند. در مقابل، رشته‌فعالیت ماشین‌آلات و تجهیزات (به‌جز خودرو) سهم منفی و بیشترین اثر کاهشی بر شاخص تولید را برجای گذاشته است.

در بخش فروش نیز، صنایع پلاستیک و لاستیک، مواد غذایی و آشامیدنی و منسوجات بیشترین نقش مثبت در افزایش شاخص فروش را ایفا کردند، در حالی که گروه‌های چوب و کاغذ و ماشین‌آلات سهم منفی و کاهشی داشتند.

مرکز پژوهش‌ها در جمع‌بندی این بخش تأکید می‌کند: «تفاوت معنادار میان رشته‌فعالیت‌ها در صنعت نشان می‌دهد که برخی گروه‌ها توانسته‌اند در شرایط رکودی، همچنان به رشد تولید و فروش دست یابند، در حالی که برخی دیگر با کاهش محسوس مواجه بوده‌اند.»

خودرو و قطعات

در گروه خودرو و قطعات، شاخص تولید در مردادماه نسبت به مرداد سال گذشته 0.8 درصد رشد و شاخص فروش 4.0 درصد افزایش داشته است. در مقایسه با تیر 1404 نیز، شاخص تولید این گروه 7.6 درصد و شاخص فروش 17.3 درصد رشد کرده است.

این گزارش می‌افزاید: «با وجود رشد تولید و فروش نسبت به ماه قبل، هنوز بخشی از زیربخش‌های خودرو و قطعات در مقایسه با سال گذشته کاهش فروش را تجربه کرده‌اند.»

صنایع شیمیایی (به‌جز دارو)

در صنایع شیمیایی (به‌جز دارو)، شاخص تولید در مرداد 1404 نسبت به مرداد 1403 0.4 درصد رشد و شاخص فروش 3.5 درصد افزایش داشته است.

طبق گزارش مرکز پژوهش‌ها، افزایش تولید در زیربخش‌هایی همچون کودها و ترکیبات نیتروژن و مواد شوینده و آرایشی نقش کلیدی در رشد این گروه داشته است.

فلزات پایه

شاخص تولید فلزات پایه در مرداد 1404 نسبت به مدت مشابه سال گذشته 8.2 درصد رشد و شاخص فروش آن 13.7 درصد افزایش داشته است.

مرکز پژوهش‌ها یادآور شده است: «زیربخش‌هایی نظیر فلزات گران‌بها بیش‌ترین نقش را در رشد تولید و فروش فلزات پایه ایفا کرده‌اند.»

صنایع غذایی و آشامیدنی

عملکرد صنایع غذایی و آشامیدنی در مرداد چندان مطلوب نبود. شاخص تولید این گروه نسبت به مرداد 1403 با 9.1 درصد کاهش و شاخص فروش با 15.8 درصد کاهش روبه‌رو شد. با این حال، در مقایسه با تیر 1404، شاخص تولید این صنایع 7.6 درصد رشد و شاخص فروش 7.6 درصد افزایش یافته است.

این گزارش تأکید می‌کند افزایش تولید و فروش در زیربخش‌هایی مانند روغن‌ها نقش مهمی در بهبود نسبی عملکرد این گروه در مردادماه داشته است.

صنعت دارو

در گروه دارو، شاخص تولید در مرداد 1404 نسبت به مدت مشابه سال قبل 6.3 درصد رشد داشته و شاخص فروش نیز با 17.1 درصد افزایش همراه بوده است. در مقایسه با تیرماه، شاخص تولید این گروه 3.8 درصد کاهش و شاخص فروش 2.5 درصد افزایش را تجربه کرده است.

مرکز پژوهش‌ها توضیح داده است: «رشد تولید در زیربخش‌هایی مانند فرآورده‌های تزریقی و قرص و کپسول از مهم‌ترین عوامل تقویت شاخص دارویی بوده است.»

عملکرد بخش معدن

برخلاف صنعت، بخش معدن در مردادماه عملکردی درخشان داشت. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، شاخص تولید شرکت‌های بورس در بخش معدن نسبت به مرداد 1403 19.8 درصد رشد و شاخص فروش 17.1 درصد افزایش یافته است.

مرکز پژوهش‌ها در این باره می‌نویسد: «افزایش تولید و فروش در زیربخش‌هایی چون کنسانتره سنگ‌آهن بیشترین نقش را در رشد شاخص معدن داشته است.»

جمع‌بندی

نتایج پایش مرداد 1404 نشان می‌دهد؛ بخش صنعت هم‌چنان با رشد محدود در تولید و افت فروش مواجه است و اختلاف میان رشته‌فعالیت‌ها به‌خوبی بیانگر ناهمگونی در شرایط صنایع مختلف است. در مقابل، بخش معدن با رشد دو رقمی در تولید و فروش، موتور محرک بخش حقیقی اقتصاد در این ماه بوده است.

مرکز پژوهش‌های مجلس در پایان این گزارش تاکید می‌کند: «با توجه به تداوم روند افزایشی شاخص قیمت صنایع، فشارهای تورمی هم‌چنان یکی از چالش‌های اصلی بخش تولید به شمار می‌رود. در چنین شرایطی، سیاست‌گذاران باید به‌طور همزمان راهکارهای تقویت سمت عرضه و مدیریت تقاضا را مدنظر قرار دهند.»