به گزارش پایگاه خبری «عصرمعدن» به نقل از تجارت نیوز، صنعت فولاد ایران در آستانه بحرانی کم‌سابقه قرار گرفته است؛ بحرانی که انجمن تولیدکنندگان فولاد آلیاژی در نامه‌ای رسمی به دولت نسبت به آن هشدار داده و از ورشکستگی گسترده سخن گفته‌اند. این نامه نشان می‌دهد خسارت‌ها نه در آینده دور، بلکه مدت طولانی است که آغاز شده و می‌تواند همچون دومینویی از کارخانه‌های فولاد به کل زنجیره آهن و صنایع وابسته سرایت کند. زنگ خطر برای یکی از مهم‌ترین صنایع مادر کشور که شریان ده‌ها رشته تولیدی دیگر را تغذیه می‌کند به صدا درآمده است.

کاهش شدید صادرات، افت تولید و فرسایش توان مالی کارخانه‌ها، چهره امروز فولاد ایران است. تنگنای انرژی، نوسان نرخ ارز و سیاست‌های اقتصادی متناقض، هزینه تولید را بالا برده و رقابت‌پذیری را از بین برده است. نتیجه آن‌که بسیاری از واحدها حتی توان حفظ ظرفیت فعلی خود را ندارند و بخش خصوصی از زیان‌های پیاپی خبر می‌دهد.

ادامه این روند فقط به تعطیلی کوره‌های فولاد محدود نمی‌شود؛ موج بیکاری، رکود در صنایع پایین‌دستی و ضربه به صادرات غیرنفتی از پیامدهای مستقیم آن است. فعالان صنعت هشدار می‌دهند که بدون مداخله فوری و یک بسته سیاستی منسجم، دومینویی از خسارت می‌تواند نه تنها فولاد، بلکه اقتصاد ملی را با لرزشی جدی روبه‌رو کند.

صادرات فولاد زیان‌ده شده است

احمد دنیا نور، عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد گفت: علت اینکه صادرات فولاد این روزها زیان‌ده شده، سیاست ارزی دولت است. دولت صادرکنندگان را مجبور می‌کند ارز حاصل از صادرات را با نرخی پایین‌تر از دلار آزاد به مرکز مبادله تحویل دهند، در حالی که تمام خرید مواد اولیه و پرداخت‌های تولید با نرخ دلار آزاد انجام می‌شود. این موضوع ظلم فاحش و حتی تصمیمی خیانت‌کارانه است که مستقیم صنعت فولاد را تحت فشار قرار می‌دهد.
فولادسازان علاوه بر فروش ارز با نرخ ارزان‌تر باید مالیات بر همان درآمد صادراتی را هم بپردازند

او با تأکید بر فشار مالیاتی تشریح کرد: در گذشته صادرکنندگان از پرداخت مالیات بر درآمد صادرات معاف بودند، اما اکنون این معافیت برداشته شده و فولادسازان باید علاوه بر فروش ارز با نرخ ارزان‌تر، مالیات بر همان درآمد صادراتی را هم بپردازند. این دو عامل دست به دست هم داده تا حاشیه سود صادرکنندگان به شدت کاهش یابد.
قیمت تمام‌شده فولاد بالا رفته، اما حاشیه سود فولادسازان کاهش یافته است

وی با بیان اینکه ناپایداری انرژی هزینه‌های تولید را افزایش داده، توضیح داد: قطع‌های مکرر برق و گاز باعث شده تولید کارخانه‌ها پایین بیاید؛ در حالی که هزینه‌های ثابت همچنان سر جای خود باقی است. برای نمونه، کارخانه‌ای با ظرفیت یک‌ونیم میلیون تن به دلیل کمبود گاز و برق فقط حدود 800 هزار تن تولید می‌کند. این کاهش تولید باعث می‌شود قیمت تمام‌شده هر تن فولاد بالا برود و سودآوری به حداقل برسد.
انگیزه شرکت‌های فولادی برای صادرات کاهش پیدا کرده است

او افزود: وقتی هزینه‌های تولید به خاطر انرژی گران یا قطع‌شده و هزینه‌های سربار زیاد می‌شود، حتی اگر صادرات انجام شود، ارز آن باید با نرخ نیمایی یا مبادله‌ای فروخته شود و تازه مالیات هم پرداخت شود. این مجموعه شرایط باعث می‌شود صادرات فولاد عملاً زیان‌ده شود و انگیزه شرکت‌ها برای صادرات کاهش پیدا کند.

دنیا نور در پایان خاطرنشان کرد: با ادامه این روند، نه تنها صادرات بلکه تولید داخلی هم زیان‌ده می‌شود، چون بالا رفتن قیمت تمام‌شده، کمبود انرژی و الزام‌های ارزی و مالیاتی، توان رقابتی فولادسازان را از بین برده و خطر کاهش تولید و صادرات فولاد را جدی‌تر می‌کند و کارخانه‌ها را به سمت زیان‌ده شدن می‌کشاند.

بحران فعلی فولاد نشان می‌دهد که بدون اصلاح فوری سیاست‌ها و حمایت واقعی از تولیدکنندگان، این صنعت دیگر توان ایستادگی ندارد و زیان‌ها به مرور علاوه بر شرکت‌ها، کل اقتصاد و اشتغال مرتبط با آن را تحت فشار شدید قرار می‌دهد.