به گزارش پایگاه خبری«عصر معدن» به نقل از ایسنا، دهم تیر ماه روز صنعت و معدن است. به مناسبت این روز نگاهی کردیم به روند تغییرات وضعیت صنعت و تولید در کشور طی 10 سال گذشته و در گزارش پیش رو وضعیت شهرک‌های صنعتی و تولید کالاهای مهم صنعتی در پایان سال 1399 نسبت به پایان سال 1389 مقایسه شده است.

مقایسه آمارهای منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) در سال 1389 و 1399 نشان می‌دهد که لیست کالاهای منتخب صنعتی تغییر خاصی نکرده و در هر دو 25 تا 29 کالای مشابه بررسی شده است که دقت در روند تغییر 11 کالای مصرفی از بین آن‌ها نشان می‌دهد همه آن‌ها به جز تلویزیون پنج تا 118 درصد رشد داشته و بیشترین افزایش تولید مربوط به سیگار، کاغذ و یخچال و فریزر است که با 182.2، 118.8 و 106.3 درصد رشد، تولید آن‌ها دو تا نزدیک به سه برابر شده است. تولید این محصول در سال 1399 معادل 58 میلیارد و 700 میلیون نخ، بیش از یک میلیون تن کاغذ و بیش از دو میلیون دستگاه یخچال و فریزر بوده است.

تولید شش کالای داروی انسانی، محصولات پتروشیمی و لاستیک در 10 سال بیش از 20 درصد افزایش تولید داشتند، و تولید آن‌ها با59.7، 47.3 و 31.9 درصد افزایش به ترتیب به بیش از 49 میلیارد و 400 میلیون عدد دارو، 60 میلیون و 700 هزار تن محصولات پتروشیمی و 278 هزار و 200 تن لاستیک رسیده است.

تولید چهار کالا یعنی ماشین لباسشویی با 17.8 درصد، پودر شوینده با 10.4 درصد، روغن نباتی با 8.5 درصد و روغن موتور با 5.8 درصد رشد، طی یک دهه اخیر کمتر از 20 درصد افزایش تولید داشتند و تولید آن‌ها به بیش از یک میلیون و 100 هزار دستگاه، 634 هزار و 400 تن پودر شوینده، 1.5 میلیون تن روغن و حدود 668 هزار تن روغن مواور رسیده است.

در این میان طی 10 سال تولید تلویزیون کاهش 25.5 درصدی داشته و اولید آن از بیش از یک میلیون و 690 هزار دستگاه در سال 1389 به یک میلیون 260 هزار دستگاه در سال 1399 رسیده است.

گفتنی است؛ گروه انواع خودروهای سواری و بزرگ در این گزارش بررسی نشده و خود می‌تواند در گزارشی جداگانه مورد بررسی قرار گیرد.

بنابراین از این آمار اینطور برداشت می‌شود که طی 10 سال گذشته، نه تنوع محصولات صنعتی تغییر چندانی داشته و نه جهش تولید کالاها به حدی بوده که بتوانیم به طور گسترده در بازارهای جهانی حاضر شویم. حتی سه برابر شدن تولید سیگار نیز برای مصرف داخل و توقف واردات محقق شده است.

افزایش 85 درصدی بنگاه‌های تولیدی مستقر در شهرک‌های صنعتی
بررسی گزارش عملکرد وزارت صنعت، ‌معدن و تجارت (صمت) در زمینه شهرک‌های صنعتی نیز نشان می‌دهد که تعداد شهرک‌ها و نواحی صنعتی مصوب تا پایان سال 1399 به 1011 شهرک و ناحیه رسید که نسبت به تعداد 895 شهرک و ناحیه صنعتی مصوب در سال 1389، افزایش 13.5 درصدی داشته است. همچنین تعداد شهرک‌ها و نواحی صنعتی بهره برداری شده نیز در مدت یاد شده با 28 درصد افزایش نسبت به  سال 1389 به 828 شهرک و ناحیه رسیده است. تعداد شهرک‌ها و نواحی صنعتی در حال بهره‌برداری تا پایان سال 1389 معادل 647 مورد بوده است.

طبق این آمار در مجموع تا پایان سال 1399 معادل 47 هزار و 509 واحد در شهرک‌ها و نواحی صنعتی به بهره‌برداری رسیده که نسبت به تعداد 25 هزار و 610 واحد که تا پایان سال 1389 به بهره‌برداری رسیده بودند، حدود 85.5 درصد افزایش داشته است.

همچنین آمارها نشان می‌دهد در مجموع تا پایان سال گذشته  955 هزار 12 نفر در واحدهایی که در شهرک‌ها و نواحی صنعتی به بهره‌برداری رسیدند مشغول به کار بودند که نسبت به اشتغال 537 هزار و 616 نفر تا پایان سال 1389 در این واحدها، حدود 77.6 درصد افزایش داشته است.

تمایل به سرمایه گذاری در صنعت بیشتر شد
همچنین بر اساس آمارها در سال 1399 برای 41 هزار و 343 بنگاه جواز تاسیس صادر شده که  نسبت به صدور 15 هزار و 914 فقره جواز در سال 1389 حدود 159 درصد افزایش داشته است. اما در سال گذشته برای 7473 بنگاه پروانه بهره برداری صادر شده که نسبت به صدور 6862 فقره در سال 1389حدود 9 درصد افزایش داشته است.

با توجه به اینکه تعداد صدور جواز صنعتی به نوعی نشان دهنده تمایل سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در بخش تولید و پروانه‌های بهره‌برداری به معنی واحدهای است که فعالیت خود را آغاز کردند، می‌توان گفت طی دهه اخیر تمایل سرمایه‌گذاران به بخش صنعت بیشتر شده، اما تعداد واحدهایی که طی یک سال به بهره‌برداری می‌رسند تغییر چندانی نداشته است.