به گزارش پایگاه خبری «عصر معدن» به نقل از مس پرس، برخی صنایع مس را به‌عنوان یک کالای واسطه‌ای و برخی دیگر، آن را به‌عنوان یک کالای نهایی استفاده می‌کنند. در هر دو صورت، ضرورت استفاده از مس از گذشته‌های دور تا امروز، وجود داشته و بشر به هر نحوی که توانسته آن را به کار برده است.

صنعت مس سهم عمده‌ای در اقتصاد جهانی دارد و مس چیزی بیش از یک فلز استخراج شده است که باعث ایجاد شغل و ارتقای سطح زندگی بالاتر می‌شود به‌طوری‌که یک تن مس، عملکردی را برای 40 خودرو به ارمغان آورده، 100 هزار تلفن همراه را تغذیه، 400 رایانه را قادر به کار و برق را در 30 خانه توزیع می‌کند.
توانایی مس برای بازیافت بی‌نهایت بدون از دست دادن خواص خود به کاهش ضایعات جهانی کمک می‌کند و به‌طور متوسط، محصولات مسی حاوی 35 درصد محتوای بازیافتی هستند و سالانه 9 میلیون تن مس بازیافت می‌شود.
با توجه به اینکه مس برای افزایش تلاش‌ها در زمینه بهره‌وری انرژی مورد نیاز است، محصولات حاوی مس نیز به دلیل اینکه مس بهترین رسانای گرما و الکتریسیته است، کارایی بیشتری دارند.
با اتخاذ استانداردهای حداقل عملکرد انرژی در تجهیزات صنعتی و لوازم مسکونی، 350 میلیارد دلار فعالیت اقتصادی از طریق کاهش هزینه‌های انرژی ایجاد و مصرف برق در سراسر جهان 10 درصد کاهش می‌یابد.
برای آنکه شهرها و جوامع ایمن‌تر، انعطاف‌پذیرتر و پایدارتر شوند، به افزایش کاربرد فناوری‌های نوآورانه نیاز است. در حال حاضر مس یک عنصر مهم در نوآورانه‌ترین فناوری‌ها همانند فناوری انرژی هوشمند، آبزی‌پروری و خودروهای الکتریکی است و نقش آن در حمل‌ونقل الکتریکی، بهره‌وری انرژی و انرژی‌های تجدیدپذیر در حال رشد است.
مس یک ماده کلیدی برای ساختمان‌های سبز و سالم است و بیش از 128 کاربرد مس در ساخت‌وساز ساختمان‌های تجاری وجود دارد که منجر به بهبود بهره‌وری آب، کیفیت بهتر هوای داخل خانه و انتشار کمتر گازهای گلخانه‌ای می‌شود. حجم کل مس در فناوری شهرهای هوشمند می‌تواند تا سال 2025 تقریباً دو برابر شود.
تقریباً یک‌چهارم مصرف جهانی انرژی از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر تأمین می‌شود که برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، کاهش هزینه‌های انرژی و کمک به تأمین انرژی 789 میلیون نفری که فاقد برق هستند مورد نیاز است.
مس در سیستم‌های انرژی تجدیدپذیر برای تولید برق از انرژی خورشیدی، آبی، حرارتی و باد در سراسر جهان استفاده می‌شود. مس یکی از بهترین هادی‌های الکتریسیته، به‌طور گسترده در تولید وسایل نقلیه الکتریکی، توربین‌های بادی و پنل‌های خورشیدی استفاده می‌شود.
مزارع بادی فراساحلی، به دلیل کابل‌کشی گسترده، به ویژه مس فشرده هستند و به 9.6 متر یک تن مس در هر مگاوات ظرفیت انرژی نیاز دارند. مزارع بادی خشکی و فتوولتائیک‌های خورشیدی نیز به شدت مس فشرده هستند و به ترتیب به 4.3 تن و 5 تن مس در هر مگاوات نیاز دارند.
دکتر مس
در بازار کامودیتی به مس به دلیل کاربردهای گوناگون، لقب دکتر مس می‌دهند. از این فلز در فعالیت‌های مختلف اقتصادی به‌عنوان فشارسنج اقتصادی استفاده می‌شود. در صورت افزایش قیمت آن شاخص مهمی برای افزایش فعالیت اقتصادی و به دنبال آن رونق در سطح جهان است و در صورت کاهش نیز هشدارهایی مبنی بر مناسب نبودن اوضاع اقتصادی می‌دهد به همین دلیل است که به مس مدرک دکتری اعطا کرده‌اند.
چشم انداز جهانی عرضه و تقاضا
تقاضا
کاربرد و ارزش مس روز به روز در حال افزایش است و چین بزرگترین مصرف‌کننده مس در جهان است که بیش از 50 درصد از مصرف جهانی را به خود اختصاص داده است، بنابراین تغییر در تعادل بازار مس، پیامدهای جهانی دارد.

بر اساس پیش‌بینی‌های انجام‌شده مصرف مس در جهان در سال 2025 نسبت به سال 2020، به مقدار 3.257 هزار تن افزایش خواهد یافت. آمریکا و آلمان بعد از چین بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان مس در جهان هستند. دلیل این افزایش تقاضا برای مس، کاربرد آن در انرژی‌های سبز از ایستگاه‌های شارژ گرفته تا نیروگاه‌های خورشیدی عنوان شده است. برای انتقال می‌بایست از کابل‌های مسی استفاده شود که 60 درصد مواد تشکیل‌دهنده این کابل‌ها مس است. انتظار می‌رود در بازه 10 ساله تا سال 2030، مصرف مس در بخش انرژی‌های سبز تا 5 برابر رشد کند.
ایران با تولید 302 هزار تن مس پالایش‌شده (کاتد) جایگاه 17 دنیا با 1.2 درصد از تولید و جایگاه 6 در آسیا با تولید 2.1 از تولید را دارا است. شرکت ملی صنایع ایران در سال 1399، 280 هزار تن تولید کاتد داشته است که بخش عمده از تولیدات کشور است.
عرضه
سرمایه‌گذاری ناکافی در کشف و استخراج مس در دهه گذشته باعث ایجاد مشکلات در سمت عرضه شده است. با توجه به افزایش قیمت و انرژی سبز که تقاضای بالایی برای این فلز ایجاد می‌کند. اما تعدادی از تولیدکنندگان در دهه گذشته بسیار محافظه‌کار شده‌اند. این موضوع مزید علت شده که سرمایه‌گذاری ناکافی از طریق زنجیره تأمین نفوذ کند و بدیهی است که اکنون مشکلاتی را ایجاد کرده است.
از وسایل الکترونیکی گرفته تا ساخت خانه، مس به‌طور گسترده در تولید استفاده می‌شود و تقاضا برای این فلز به‌عنوان یک چالش اقتصادی در نظر گرفته می‌شود. بنابراین، بسیاری از این شرکت‌ها متوجه شده‌اند که قیمت‌ها بالاتر است و می‌خواهند از این فرصت ایجاد شده استفاده کنند، اما بهره‌برداری از معادن جدید زمان‌بر خواهد بود.
با نگاهی به آینده، تقاضا برای مس افزایش خواهد یافت و یکی از عوامل کلیدی حرکت به سمت توسعه پایدار است زیرا دولت‌ها بیشتر برای طرح‌های سبز هزینه خواهند کرد.
تولید مس در سطح جهان در سال 2025 نسبت به سال 2020، به مقدار 2.027 هزار تن افزایش خواهد یافت. کشور چین همان‌طور که از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان مس در جهان است، بزرگ‌ترین تولیدکننده نیز است و تمام تولید خود را مصرف می‌کند و مابقی مس مورد نیاز خود را وارد می‌کند.
شیلی به‌عنوان دومین تولیدکننده و عرضه‌کننده جهان با مشکلات داخلی روبرو است و سرمایه‌گذاری‌های لازم در این حوزه انجام نداده است و این بی‌ثباتی در شیلی زنگ خطری برای عرضه مس است و انتظار می‌رود تا سال 2025، تولید مس در این کشور روند نزولی داشته باشد. علاوه بر این، متوسط عیار سنگ معدن در شیلی، طی 15 سال گذشته 30 درصد کاهش یافته است که این مساله استخراج مس را دشوارتر می‌کند.
نگرانی‌هایی در مورد کمبود مس وجود دارد. گروه سیتی برآورد می‌کند که بازار جهانی مس در سال 2021 با کسری 521 هزار تن روبرو است، شکافی که با شتاب گرفتن انرژی سبز عمیق‌تر خواهد شد و همچنین هشدار داده‌اند که صنعت مس برای جلوگیری از کسری عرضه سالانه 4.7 میلیون تنی تا سال 2030، باید بیش از 100 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری انجام دهد.
مانند طلا، ذخایر مس بزرگ به‌مرورزمان کمتر و کمتر کشف می‌شوند و زمان بین کشف و تولید در طول سال‌ها با افزایش هزینه‌ها طولانی شده است. از 224 ذخایر مسی کشف شده بین سال‌های 1990 تا 2019، تنها 16 مورد در 10 سال گذشته کشف شده‌اند. اگر چه سطح زمین هنوز مقدار زیادی فلز قرمز دارد، اما بیشتر ذخایر جدید عیار پایینی دارند.
قیمت مس
قیمت مس در ماه می 2021، به عدد 10.162 دلار که بالاترین قیمت تاریخی خود است را تجربه کرده است. همانطور که در نمودار زیر مشاهده می‌شود قیمت مس در سال 1960 مبلغ 715 دلار برای هر تن است که تا سقف قیمتی خود 1321 درصد رشد را تجربه کرده است.

همچنین در طول سال‌های 1960 تا 2021 تورم در آمریکا 834 درصد افزایش یافته است که با توجه به رشد قیمت مس در طول این سال‌ها، افزایش قیمت مس بیشتر از میزان افزایش تورم در آمریکا است.
نمودار زیر، تورم در آمریکا در 4 سال گذشته را نشان می‌دهد؛ این عدد در ماه اکتبر 2021 به بالاترین سطح خود به 6.22 درصد رسیده است که در چند سال گذشته بالاترین عدد بوده و پیش‌بینی می‌شود این روند صعودی ادامه‌دار باشد.

مس به‌عنوان دومین پوشش‌دهنده تورم بعد از انرژی شناخته می‌شود زیرا در طول سال‌های 1992 تا 2016 قدرت پوشش تورمی مس نسبت به طلا بیش از سه برابر است.
چشم‌انداز قیمت مس
گلدمن ساکس معتقد است که مس در دستیابی به کربن‌زدایی و جایگزینی نفت با منابع انرژی تجدید پذیر بسیار مهم خواهد بود و در حال حاضر، بازار با بحران عرضه مواجه است که می‌تواند قیمت را تا بیش از 60 درصد در چهار سال آینده افزایش دهد.
همچنین تغییر تدریجی به انرژی‌های سبز، تقاضای مس را از این بخش نوظهور به 5.4 میلیون تن تا سال 2030 افزایش خواهد داد. حتی با بهره‌برداری از یک معدن جدید در جهان ممکن است تا سال 2030 با شکاف عرضه مس 8.2 میلیون تنی مواجه شود.
بنابراین مس یک سرمایه‌گذاری بلندمدت خوب است. این بانک برآورد می‌کند افزایش تقاضا و به احتمال زیاد عرضه پایین، قیمت مس را تا سال 2025 از سطوح فعلی حدود 9 هزار دلار در هر تن به 15 هزار دلار افزایش دهد.
مازاد تقاضا تا سال 2035 به بیش از 10 میلیون تن خواهد رسید که در قیمت این فلز تأثیر به سزایی خواهد گذاشت. امریکن بانک برآورد می‌کند در بحبوحه افزایش مازاد تقاضا، جهان در خطر کمبود مس قرار دارد و قیمت‌ها ممکن است تا سال 2025 به 20 هزار دلار در هر تن افزایش یابد و موجودی انبارهای اندازه‌گیری شده برحسب تن در حال حاضر در سطحی است که 15 سال پیش قرار داشت و این به معنی آن است که موجودی انبارها در حال کاهش است.
در سال‌های آینده، با توجه به برنامه‌هایی که کشورهای امریکا، چین و اروپا برای انرژی‌های سبز دارند با مازاد تقاضا برای مس در جهان روبرو هستیم و از طرفی با رشد تورم در آمریکا، رشد قیمت مس در میان‌مدت و بلندمدت دور از انتظار نیست.

googleplus  Facebook  Twitter  Cloob  Cloob  Cloob