به گزارش پایگاه خبری «عصر معدن» به نقل از سنا، طبق اصل 44 قانون اساسی بسیاری از شرکت‌های دولتی به خصوصی‌سازی ملزم شدند، در نتیجه خصوصی‌سازی، مالکیت سهام شرکت‌های استخراج کانه‌های فلزی دستخوش برخی تغییرات شد. از آن‌جا که، درصد مالکیت سهامداران و کرسی‌های هیات مدیره می‌تواند با نقش موثری بر خط‌مشی‌ها و رویه‌های کلی صنعت استخراج کانه‌های فلزی در حوزه‌های مختلفی مانند نرخ انرژی، نرخ ماده اولیه و محصول نهایی، عوارض صادراتی و حقوق دولتی معادن همراه باشد و با توجه به اهمیت نقش مالکیت سهامداران نهایی بر وضعیت صنعت استخراج کانه‌های فلزی و قواعد حاکم بر آن، این گزارش درصدد ارایه جزییاتی دقیق از وضعیت چینش و تحلیل بازیگران قدرت در سه نماد کگل، کچاد و کگهر است.

مالکیت سهام از منظر سهامداران نهایی

طبق آمار و داده‌های اداره میزهای صنعت و رتبه‌بندی ناشران سازمان بورس، بانک سپه، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) جزو سهامدار نهایی سه نماد کگل، کچاد و کگهر هستند.

بر این اساس، بانک سپه به ترتیب با مالکیت بالای 57، 42 و 44 درصد و سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران به ترتیب با مالکیت 19، 29 و 30 درصد ایفاکننده نقش اصلی در این نمادها به حساب می‌آیند.

مالکیت سهام از منظر گروه های قدرت

در بخش دیگری از این گزارش، به چینش مالکیت سهام از منظر گروه‌های قدرت سه نماد کگل، کچاد و کگهر اشاره شده، بر این مبنا وزارت امور اقتصادی و دارایی و وزارت صنعت، معدن و تجارت دارای نقش اساسی در 2 نماد کگهر و کچاد هستند.

با توجه به درصد مالکیت نهایی 20 درصدی صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح در نماد کگهر، می‌توان این نهاد را نیز به عنوان رکن دیگر قدرت در نماد کگهر معرفی کرد.

هم‌چنین شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی با مالکیت نزدیک به 13 و 7 درصد و سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت با مالکیت نزدیک به 8 و 4 درصد در نمادهای کچاد و کگل، تشکیل دهنده گروه‌های قدرت دیگر سهام عدالت با درصد مالکیت 20 و 11 درصدی در این نمادها هستند.

اطلاعات این قسمت، بیانگر تمرکز قدرت وزارت امور اقتصادی و دارایی و وزارت صنعت، معدن و تجارت در صنعت استخراج کانه‌های فلزی بوده و فقدان وجود مالکیت سهامداری تخصصی در این صنعت قابل توجه است.

سهامداران نهایی کرسی‌های هیات مدیره

این بخش گزارش به سهامداران نهایی کرسی‌های هیات مدیره پرداخته شده که بر این اساس، نمایندگان شرکت‌های معدنی و صنعتی گل‌گهر، گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید، سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات، سرمایه‌گذاری سپه و بین‌المللی توسعه صنایع و معادن غدیر تشکیل‌دهنده اعضای هیات مدیره نماد کگهر هستند.

از منظر مالکیت نهایی کرسی‌های هیات مدیره، بانک سپه دارای سه کرسی هیات مدیره، ایمیدرو و صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح نیز هر کدام دارای یک کرسی هیات مدیره نماد کگهر هستند.

در نماد کچاد نیز نمایندگان گروه مدیریتی سرمایه‌گذاری امید، سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات، سرمایه‌گذاری سپه، فولاد مبارکه اصفهان و سرمایه‌گذاری استان خوزستان اعضای هیات مدیره آن هستند، بنابراین از نظر سهامداران نهایی کرسی‌های هیات مدیره بانک سپه و ایمیدرو هر کدام دارای 2 کرسی هیات مدیره و شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی 1 کرسی هیات مدیره کچاد را در اختیار دارند.

در نماد کگل، فولاد مبارکه اصفهان، گروه مدیریت سرمایه گذاری امید، سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات، توسعه معدنی و صنعتی صبانور و سرمایه‌گذاری سپه دارای کرسی‌های هیات مدیره هستند و در مجموع بانک سپه و ایمیدرو از منظر سهامداران نهایی کرسی‌های هیات مدیره هر کدام به ترتیب دارای 2 و 3 کرسی هستند.

در مجموع بانک سپه دارای 47 درصد کرسی‌های هیات مدیره (7 کرسی) و ایمیدرو 40 درصد (6 کرسی)، صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح و شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی نیز دارای یک کرسی در سه نماد کچاد، کگل و کگهر هستند.

اطلاعات این بخش، نشان‌دهنده وجود 2 قدرت وزارت امور اقتصادی و دارایی و وزارت صنعت، معدن و تجارت در صنعت استخراج کانه‌های فلزی و عدم وجود تمرکز مدیریتی تخصص در صنعت استخراج کانه‌های فلزی است.

محصولات اصلی تولید شده در 12 ماه منتهی به پایان سال 1402

بررسی‌های انجام شده از محصولات اصلی تولید شده در سه نماد کگهر، کچاد و کگل و در برهه زمانی 12 ماه منتهی به سال 1402 نشان‌دهنده آن است که گندله و کنسانتره سنگ آهن جزو محصولات اصلی 2 نماد کگهر و کگل بوده‌اند، نماد کچاد علاوه بر گندله و کنسانتره سنگ آهن، تولید کننده محصولات فولاد و آهن اسفنجی بوده است.

کنسانتره سنگ آهن و گندله به ترتیب 55 و 40 درصد از سبد تولید نمادهای کگهر، کچاد و کگل را تشکیل می‌دهند.

سهم گروه‌های قدرت از تولید محصولات

در ادامه این گزارش، سهم گروه‌های قدرت (کرسی‌های هیئت مدیره) از تولید محصولات صنعت استخراج کانه‌های فلزی مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس، وزارت امور اقتصادی و دارایی با 45 و وزارت صنعت، معدن و تجارت با 44 درصد ایفاکننده مهمترین نقش در تعیین خط مشی‌ها و تصمیمات کلیدی هستند که بر وضعیت تولید و سودآوری سبد محصولات صنعت استخراج کانه‌های فلزی تاثیر می‌گذارد.

جزییات سهم گروه‌های قدرت از تولید محصولات

در بخش دیگر این گزارش، جزییات سهم گروه‌های قدرت از تولید هر یک از محصولات سه نماد صنعت استخراج کانه‌های فلزی بررسی شده که به طور کلی وزارت امور اقتصادی و دارایی و وزارت صنعت، معدن و تجارت در همه محصولات به عنوان رکن‌های اصلی قدرت شناخته شده‌اند.

سهم گروه های قدرت در پرداخت حقوق دولتی معادن

این گزارش براساس سهم گروه‌های قدرت از کرسی‌های هیئت مدیره انجام شده است. در این گزارش، حقوق دولتی معادن برای نمادهای کچاد و کگل از صورت‌های مالی منتهی به 29 اسفند 1401 استخراج شده، اطلاعات نماد کگهر نیز مربوط به صورت مالی سالانه دوره منتهی به 30 آذر 1402 است.

حقوق دولتی معادن نمادهای کگهر، کگل و کچاد به ترتیب مبلغ 138، 46 و 34 هزار میلیارد ریال بوده و بیشترین حقوق دولتی به نماد کگهر تعلق گرفته است.

همچنین، وزارت امور اقتصادی و دارایی و وزارت صنعت، معدن و تجارت با 53 و 31 درصد از مهم‌ترین گروه‌های پرداخت کننده حقوق دولتی معادن هستند.