به گزارش پایگاه خبری «عصر معدن» به نقل از ایسنا، مسیر دنیا به سمتی است تقاضا برای فلز مس بیش از گذشته خواهد شد؛ انرژی‌های تجدیدپذیر و خودروهای برقی، برای مشتریان دائمی و جدید مس در سال‌های اخیر تبدیل به نگرانی بسیاری از تحلیلگران از جهت کسری شدید مس در دهه آتی شده است؛ چرا که ممکن است معادن جهان نتوانند همپای رشد تقاضا توسعه داشته باشند.

مس یکی از عناصر ضروری برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و خودروهای برقی است و کارشناسان بر این باورند که در صورت توسعه نیافتن بخش معادن مس، جهان در دهه آتی با کسری هفت تا هشت میلیون تنی مواجه شود؛ ایران دارای یکی از مهم ترین ذخایر مس جهان است و گرچه رتبه پنجم منابع کشف شده مس جهان را به خود اختصاص داده، اما از نظر جایگاه تولید مس هنوز به رتبه تک رقمی دست نیافته است اما بی‌شک افزایش تولید مس در شرایط کنونی جهان و نیاز مبرم جهانی به این فلز می‌تواند مزایای بیشماری برای کشور به ارمغان بیاورد.

علی رستمی- مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران- ضمن اشاره به رشد تولید صورت گفته طی 9 ماهه سال 1401، اظهار کرد: در زمینه تولید کنسانتره، کاتد، اسید سولفوریک و سایر محصولات از رکوردهای گذشته عبور کرده‌ایم  و تا پایان سال نیز از این، فراتر هم خواهیم رفت. تولید ملی مس هم اکنون بالاتر از ظرفیت اسمی کارخانه‌های آن است. در حالی در 9 ماهه امسال 130 هزار متر حفاری اکتشافی صورت گرفته که این میزان در 12 ماهه سال گذشته اتفاق افتاد.

وی افزود: پیش‌بینی ما این است که تا پایان سال، قریب به 200 هزار متر حفاری اکتشافی انجام شود؛ ضمن اینکه بنا داریم هفت درصد اکتشاف را بیشتر از گذشته توسعه دهیم که در تاریخ فعالیت اکتشافی ایران، بی‌نظیر است. برای این منظور تمام ظرفیت اکتشافی کشور اعم از دولتی، خصوصی و تعاونی را به خدمت گرفتیم و هیچ ظرفیت خالی وجود ندارد.

این مقام صنعتی- معدنی ضمن اشاره به ایده و برنامه تولید یک میلیون تنی مس، در رابطه با برنامه‌های شرکت ملی صنایع مس ایران و قابلیت‌های کشور در صنعت مس اظهار کرد: برای توسعه کشور، نیاز به برخی پیشران‌های اقتصادی و توسعه‌ای داریم که این پیشران‌ها، بایستی دارای ویژگی‌هایی هم باشند. علاوه بر اینکه بایستی توجیه اقتصادی بسیار مناسب (برخورداری از حاشیه سود مناسب) داشته باشند؛ بایستی وابستگی بسیار کم به خارج از کشور هم داشته باشد. به ویژه اینکه لازم است تا حد امکان در بخش مواداولیه وابستگی به خارج نداشته باشد. به اعتقاد بنده سومین ویژگی پیشران اقتصادی هم این است که دارای بازار مناسب بین‌المللی باشد.

مس؛ سومین پیشران اقتصادی کشور

رستمی ضمن تاکید بر اینکه  ما در هر سه حوزه از قابلیت برخوردار هستیم، گفت: نخستین پیشران، پتروپالایشی‌ها هستند که به دلیل منابع فراوان هیدروکربوری، قابلیت توسعه بالایی دارند، حاشیه سود بالا، مواداولیه در دسترس و بازار جهانی مناسب از جمله مزیت‌های این بخش است. زنجیره پتروشیمی‌ها به عنوان دومین پیشران که سرمایه‌گذاری‌های بزرگی هم برای ایجاد آن‌ها انجام شده، اما زنجیره به سمت صنایع پایین‌دست ادامه نیافته است. بطور مثال در بخش تولید متانول، زنجیره تا تولید اسیداستیک و دیگر محصولات ادامه نیافته و کامل نشده است؛ بنابراین سود اصلی عاید کشورهایی می شود که زنجیره مربوطه را کامل کرده‌اند.

مدیر عامل شرکت ملی مس ایران خاطر نشان کرد: صنعت مس، سومین پیشران است و در این صنعت همچون دو پیشران قبلی مواداولیه به اندازه کافی وجود دارد؛ به طوری که بیش از 19 میلیارد تن ماده معدنی کشف شده است.   البته که تنها هفت درصد سرزمین اکتشاف شده و از نظر منابع رتبه پنجم را داریم؛ این رتبه به تنهایی می‌تواند ایران را از لحاظ اقتصادی قدرتمندتر کند. همچنین از آنجا که نیاز به مس در آینده شدت خواهد گرفت و پیش‌بینی‌ها حاکی از کسری هفت تا هشت میلیون تنی مس در 10 سال آینده است، بنابراین حاشیه سود این صنعت که طی 20 سال گذشته مناسب بوده، با ادامه روند کنونی همچنان و بیش از پیش مناسب خواهد بود.

نیاز 15 میلیارد دلاری سرمایه‌ برای دستیابی به رتبه پنج جهان در صنعت پیشران مس

وی افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهد، کشورهایی همچون کنگو و زامبیا که منابع معدنی مس آن‌ها نصف ایران است، پنج برابر ما تولید مس محتوی دارند؛ بنابراین می‌توان به اندازه منابع معدنی موجود در کشور رتبه تولید را افزایش داد. در عین حال برای رسیدن به رتبه پنجم تولید جهان باید تولید مس به بیش از یک میلیون تن رساند. برای دستیابی به این جایگاه نیاز به 15 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری داریم. مزیت‌های این میزان سرمایه‌گذاری شامل صادرات بیش از 10 میلیارد دلار در سال، سود بیش از پنج میلیارد دلار و اشتغال مستقیم بیش از 50 هزار نفر است؛ این در حالیست که صادرات صنعت پتروشیمی با 100 میلیارد دلار سرمایه گذاری به 9.5 تا 10 میلیارد دلار در سال گذشته رسید.

رستمی در پاسخ به این سوال که اثرگذاری تحریم‌ها بر صنعت مس کمتر از پتروشیمی است، تصریح کرد: کاتد در دنیا بهتر از دلار نقد برای دارندگان ثروت ارزش داشته و فسادپذیری هم ندارد؛ بنابراین به راحتی در دنیا گردش می‌کند. ضمن اینکه شناسایی کاتد بر خلاف محصولات پتروشیمی و نفتی به راحتی امکان‌پذیر و قابل تشخیص نیست اما در حالی که صادرات محصولات پتروشیمی با زحمت فراوان انجام می‌شود.

وی افزود: بسیاری از شرکت‌های خارجی برای مشارکت و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مس ایران اعلام آمادگی کرده‌اند، اما با توجه به سهولت تامین مالی پروژه‌ها و سودآوری فعالیت، انگیزه و نیازی برای این کار نداریم؛ البته باید شرایطی را در داخل فراهم کنیم تا زمینه توسعه صنعت مس مساعدتر شود.

مدیر عامل شرکت ملی مس ایران در رابطه با نگاه دولت و همکاری آن در زمینه توسعه این صنعت، گفت: خوشبختانه اهمیت به معدن و صنایع مس بیش از گذشته شده و از این بخش حمایت می‌شود. به دنبال آنکه رهبر معظم انقلاب نیز طی سال جاری دو بار از کم‌توجهی به معادن گلایه داشتند، رئیس جمهور برای نخستین بار طی 10 سال گذشته، در معدن مس سونگون حضور یافت که نشانه اهمیت دولت سیزدهم به حوزه معدن و به ویژه صنعت مس است. وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در زمان حضور در مجلس، توسعه مس را به عنوان یکی از برنامه‌های اصلی این وزراتخانه اعلام کرد. این موارد نشان می دهد که مسئولان در زمینه توسعه صنعت مس اتفاق نظر دارند. همچنین در استان‌هایی که صنعت مس مستقر است، مقامات استانی حامی توسعه صنعت هستند.

درخواست تشکیل قرارگاه ملی توسعه صنعت مس

این مدیر صنعتی ضمن تاکید بر درخواست تشکیل قرارگاه توسعه صنعت مس در سطح ملی با همراهی نماینده‌ای از دولت و با اختیارات کامل در جهت افزایش سرعت توسعه صنعت مس حتی زودتر از برنامه اعلامی، خاطرنشان کرد: اجماع و وحدت میان عوامل اصلی تصمیم‌گیر در داخل محیط صنعت مس اعم از منابع طبیعی، محیط زیست، آب منطقه ای و ... بسیار حائز اهمیت است.   این اجماع بایستی میان همه ذی‌نفعان اتفاق بیفتد. ما توانستیم اجماع مجلس و دولت را فراهم کنیم و باید نزد مردم، سهامداران و همکاران نیز با تلاش مضاعف اطلاع‌رسانی لازم انجام شود. 

رستمی در پایان خاطر نشان کرد: بنای ما این است که از ظرفیت نیروهای جوان متخصص در صنعت مس استفاده کنیم. در آینده نزدیک شاهد حضور نیروی بسیاری از مجموعه‌های توانمند علمی و صنعتی در صنعت مس خواهیم بود و یکی از استراتژی‌های اصلی این است که بتوانیم نیروهای متخصص با تجربه را بیش از پیش در شرکت ملی صنایع مس ایران مستقر کنیم تا برنامه‌های توسعه‌ای را پیش ببرند.