عصر معدن- به دنبال طرح ممنوعیت خروج سنگ آهن از استان یزد، رئیس انجمن سنگ آهن ایران اعلام کرد که روش ممنوعیت، راهکار درست و پایداری نیست؛ از آن در کوتاه‌مدت می‌توان بهره برد اما اگر بخواهد تبدیل به بدعت شود، به دلیل اینکه ایجاد انحصار می‌کند، مورد تأیید نیست.
به گزارش پایگاه خبری «عصرمعدن» به نقل از ایسنا، در پنجمین جلسه ستاد راهبری و مدیریت اقتصاد مقاومتی استان یزد، موضوع ممنوعیت خروج سنگ آهن از استان یزد کلید خورد که در خلال آن واگذاری برخی معادن به واحدهای تولیدی خارج از استان و افزایش خام فروشی مواد اولیه، از سوی استاندار این استان مورد انتقاد قرار گرفت.
استاندار یزد در این جلسه پیشنهاد کرد که با توجه به سرمایه‌گذاری‌های بسیار زیادی که در این استان ایجاد شده و ظرفیت‌های خالی که برای فرآوری مواد معدنی وجود دارد، بایستی در درجه اول وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) شرایطی را فراهم کنند که واگذاری‌ها صرفاً به واحدهای استان انجام شود و در مرحله دوم فرآوری در استان انجام شود و خام فروشی نداشته باشیم؛ در واگذاری‌ها نیز این شرط باید مطرح باشد که واحدهای فرآوری در استان یزد و در جوار معادن ایجاد شود.
در این رابطه مهرداد اکبریان- رئیس انجمن سنگ آهن ایران، اظهار کرد: در زنجیره تولید فولاد، حلقه‌های میانی همچون تولید کنسانتره، تولید سنگ آهن دانه‌بندی، تولید گندله و … وجود دارد که لزوماً همگی تکمیل‌کننده زنجیره بوده و باید تولید شوند.
وی افزود: در چند سال گذشته، بخش خصوصی و دولتی در تمام کشور به فراخور مورد، برخی با مطالعات کارشناسی شده و بعضاً با کارشناسی کمتر کارخانه‌هایی احداث کرده‌اند اما به دلیل آنکه دقت لازم برای این جانمایی انجام نشد، پراکندگی واحدهای معدنی و صنعتی با هم همخوانی نداشته‌اند.
رئیس انجمن سنگ آهن ایران یادآور شد: به طور مثال در برخی استانها سنگ آهن دانه‌بندی با ظرفیت بالایی تولید می‌شود، سپس کنسانتره با ظرفیت کمتر و گندله مجدد با ظرفیت بالایی تولید می‌شود؛ بنابراین در این استان سنگ آهن دانه‌بندی و گندله مازاد بوده اما کنسانتره کسری دارد. در این شرایط باید از سایر معادن دیگر کنسانتره تأمین شده یا فعالیت کارخانه‌های گندله را متوقف کرد. اما در یک استان دیگر بدون آنکه توجهی به میزان ذخیره سنگ آهن شود، کارخانه‌های کنسانتره‌سازی ایجاد شده است. به عبارتی تولید سنگ آهن در این استان برابری با تولید کنسانتره نمی‌کند؛ در نتیجه باز هم کارخانه‌های تولید کنسانتره نیازمند مواد اولیه و در تأمین آن دچار مشکل می‌شوند.
اکبریان با تاکید بر اینکه این موارد شاید در ظاهر چندان اشکال نداشته باشد، چراکه شاید این نیاز توسط استان‌های همجوار و سایر معادن قابل تأمین باشد؛ گفت: اما در حقیقت هزینه تمام شده نیز یکی از ملاک‌های موفقیت در بخش تولید است همانطور که در بحث‌های رونق تولید، کاهش هزینه‌ها نیز مطرح است. با توجه به اینکه هزینه‌های حمل‌ونقل نیز بسیار بالا هستند، هزینه‌های معناداری به قیمت تمام شده اضافه می‌شود.
رئیس انجمن سنگ آهن ایران اظهار کرد: استان یزد نیز جزو استان‌هایی است که کارخانه‌های کنسانتره‌سازی در آن زیاد تأسیس شده اما سنگ آهن مورد نیاز برای تولید کنسانتره‌ای که تولید می‌کند، کفاف تأمین مواد اولیه این کارخانه‌ها را نمی‌دهد؛ بنابراین ممنوعیت خروج می‌تواند راهکاری برای جلوگیری از ایجاد این مشکل باشد.
وی افزود: اکنون دولت در این موضوع دخالت کرده و بخشنامه‌ای زده است که استان یزد سنگ آهن خود را از استان خارج نکرده و صرف کنسانتره سازی‌ها کند. این موضوع اگر موقتی باشد، تا حدودی قابل قبول است اما اگر تبدیل به یک بدعت شده و به ترتیب شامل سایر استان‌های دیگر همچون خراسان، زنجان و … نیز شود و هر بار با یک استان به صورت ایالتی برخورد صورت گیرد؛ بعد از یک مدتی دچار مشکل در کل زنجیره تولید خواهیم شد و این موضوع ایجاد انحصار خواهد کرد.
به اعتقاد اکبریان، هر انحصاری حتی با نیت‌های خوب در هر امری که اتفاق بیفتد، نتیجه مطلوبی نخواهد داشت. نگرانی دولت و مسئولان در ارتباط با استان‌هایی نظیر یزد و شبیه آن در استان خراسان و به شکل دیگر در استان زنجان که شبیه این موضوع در این استانها نیز است، شاید نگرانی درستی باشد اما این راهکار کوتاه‌مدت نمی‌تواند مفید واقع شود.
وی ادامه داد: این طرح ممنوعیت خروج به دلیل آنکه انحصار بوده و مجدداً دخالت مستقیم بخش دولتی بر عرضه و تقاضا است، ممکن است در کوتاه‌مدت موجب رضایت واحدها باشد اما در میان‌مدت و بلندمدت نتیجه خوبی به دنبال نخواهد داشت و باید از این دست سیاست‌ها به شدت پرهیز کرد.
