عصر معدن- حمید نظری معاون پژوهشی پژوهشکده علوم زمین سازمان زمینشناسی و اکتشافاتمعدنی کشور در یادداشتی نوشت:;
سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) یک آژانس تخصصی از مجموعه دستگاههای وابسته به سازمان ملل است که 74 سال پیش در 16 نوامبر 1945 در نتیجه خسارات و قتل عامهای شوم جنگ جهانی دوم با هدف کمک به حفظ صلح و امنیت جهانی از راه توسعه آموزش و نهادینه سازی نهادهای وابسته، علم و فرهنگ، همکاری علمی و فرهنگی میان ملتها، به منظور اطمینان از احترام جهانی به عدالت، قانون، حقوق بشر و آزادیهای اساسی برای همه بدون در نظر گرفتن نژاد، جنس، زبان یا مذهب برابر آنچه که منشور سازمان ملل متحد برای همه مردم به رسمیت میشناسد، تاسیس شد. سازمان یونسکو اجتماعی جهانی است از متخصصان علاقهمند به نگاهداشت زمین به عنوان تنها زیستگاه شناخته شده انسان، کسانی که زمین را به عنوان جایگاهی بهتر و ایمنتر برای همگان میخواهند.
این سازمان و نهاد بینالمللی با تشکیل و سازماندهی موسسات علمی-آموزشی، توسعه همگرایی و همافزایی منطقهای و گسترش شبکه منظم از اندیشمندان و دانشمندان جوان همسو با اهداف، ماموریت و چشمانداز به دور از جداسازی و تفکیکهای جنسیتی، مرزهای سیاسی و محدودیتهای قومیتی بر اراده و خواست خود در ترسیم نقشه راه پیشروی انسان در چهارچوب جهانبینی جهان شمول برابر با اهداف و برنامه پیشبینی شده آغازین متعهد باقی مانده است.
امروزه با توجه به گستردگی و گوناگونی حوزه کارکرد و مشکلات وسایل پیشروی انسان در سده 21، نقش این سازمان در آموزش، توسعه زیرساختها و همینطور طراحی، بهینهسازی و همکاری جامع بینالمللی در تمامی حوزههای دانش فنی، تجربی و علوم انسانی از جمله در مواردی چون مخاطرات طبیعی، محیط زیست، تغییرات آب و هوا، انرژیهای نو و تجدیدپذیر و یا مواردی مانند آب آشامیدنی، بهداشت عمومی و بیماریهای همگیر با تولید و توسعه مهارتهای آموزشی و فنی دانشبنیان فراهم آورنده چشمانداز روشن از مدیریت راهبردی همساز با انتقال دانش و فناوری به کشورهای در حال توسعه از یکسو و یا ایجاد ساختار در جوامع و کشورهای کمتر توسعهیافته بیش از پیش کلیدی و رهگشا مینماید.
حمایت مالی یونسکو از برنامههای گوناگون آموزشی و پژوهشی و پروژهها، هرچند اندک، با انسجام و تعهد به برنامه، پژوهش را در یک وابستگی منطقهای و بینالمللی ضمانت میکند. بدون شک مهمترین نتایج شکلگیری و توسعه شبکهای از کارشناسان جوان در حوزه منطقهای و مدیران آینده در چنین پروژههایی سبب توسعه و تفاهم متقابل اجتماعی با توجه به باورها، نیازها و مهمتر از همه پتانسیل علمی و عملی خواهد شد. جوامعی هدفمند که از صلح جهانی حمایت میکنند، با اجرای برنامههایی که در نهایت راه را به سمت تولید و انباشت ثروت ملی سوق میدهند و همچنین بستر عملی برای حفظ آن را فراهم میسازند.
بهرهگیری از اصل برابری و پتانسیل و توان نهفته در چنین سازمانهای دولت-ملت نهاد بینالمللی چون یونسکو نه تنها در گسترش و توسعه عدالت بینالمللی و حقوق اساسی و روابط کلان حاکم بر دولت-ملتهای شمال و جنوب که در پاسداشت و نهادینهسازی حقوق مترتب بر خرده فرهنگها و مالکیت معنوی اقوام در گستره جهانی شش قاره از مهمترین ماموریتهای نهادهای نمایندگی کشورهای عضو بشمار میرود.
در این میان با علم و باور بر توان و ارزشهای علمی-فرهنگی همه مردمان از هر رنگ و نژاد پر بیراه نخواهد بود اگر که جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر پیشینه پربار و درخشان تاریخی و فرهنگی و نقش انکارناپذیر ایرانیان در شکلگیری و توسعه تمدن، ساختار اداری-حکومتی و مفاهیم عالی حقوق اساسی چون عدالت و برابری در مقیاس جهانی از این پتانسیل نهفته در ساختار بینالمللی یونسکو در گسترش مبانی توسعه پایدار بیش از پیش بهرهمند شود. کارکرد پویاتر و فعال در سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد نه تنها سبب دسترسی آسان به مبانی دانش و فناوری روزآمد خواهد بود که سبب ساز گسترش و توسعه روابط بینالملل و تضمین صلح جهانی در برابر آنچه که نه تنها بنیادگرایی کور و دهشتناک در رنگ و اسمهای گوناگون چون ملیگراییهای افراطی فزاینده اروپایی و یا گروهها و سازمانهای بیهویت تحمیلی چون القاعده و داعش که در برابر آنچه که دولتهای زورمدار قانون گریز با زیادهخواهی و تکیه بر توان مالی و نه فرهنگی خود سعی بر تحمیل آن بر جامعه جهانی دارند، خواهد بود.