مهدی میرزایی در گفت وگو با «عصر معدن» گفت: بازار سهام این روزها از منظر کلان درگیر دو چالش و یک فرصت است. چالش ها پیرامون ریسک های سیستماتیک در حوزه سیاست خارجی و ریسک استراتژی دولت در بورس کالا است که در کوتاه مدت باعث نزولی شدن بازار شده و فرصت پیش رو, افزایش نرخ دلار و ایجاد شرایط تورمی است که در میان مدت باعث افزایش قیمت سهام خواهد شد.
وی ادامه داد: ابتدا چالش سیاست خارجی و تاثیرات آن بر بازار سهام و بازارهای موازی را بررسی کنیم. از اواخر بهمن ماه شاهد خروج نقدینگی از بازار سهام و تزریق آن به اوراق خزانه دولتی بودیم. سپس با رشد دلار/ریال شاهد گسیل این نقدینگی به سمت بازار آتی سکه بودیم. ما شرایط سالهای 91 و 92 را به یاد داریم و می توانیم آن روزها را به شرایط فعلی تعمیم دهیم. ریسک خروج آمریکا از برجام باعث خروج نقدینگی از سهام و تبدیل آن به دارایی ریسک گریز همانند سکه, دلار و ملک می شود.
میرزایی افزود: سپس با افزایش قیمت ها در این بازار و واکسینه شدن بازار سهام به تنش های سیاسی, سیکل افزایش قیمت ها به بازار سهام می رسد. در سال های پرتنش 90 تا 92 نیز دقیقا همین چرخه در یک فضای احساسی و پر اضطراب تکرار شد. بنابراین پیش بینی می شود افزایش قیمت ها در دلار/ ریال و سکه (بازار آتی) تا مشخص شدن تصمیم ترامپ پیرامون برجام ادامه دار باشد.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، ترامپ بدون آنکه از برجام خارج شود به روح این توافق ضربه زده و باعث قطع خطوط ارزی ایران از طریق دبی شده و علت افزایش دلار در بازار ایران همین مسئله است. همچنین عقب ماندن نرخ دلار از تورم داخلی در کنار افزایش پایه پولی از سایر عوامل مرتبط با وضعیت فعلی ارز است. دولت تلاش داشت افزایش دلار و تورم را سرکوب کند, اما به نظر طی امسال و سال آینده عقب ماندگی نرخ دلار از تورم جبران شود.
میرزایی تصریح کرد: من حیث المجموع تا تعیین تکلیف برجام, ترس در بازار سهام غالب است و سرمایه گذاران حاضر به خرید سهام وابسته به دلار نیستند. در حالی که برخی شرکت ها در بورس بودجه هایی براساس دلار 3800 تومانی بسته اند و این نرخ دلار باعث رشد چشمگیر سودآوری آنها می شود. بنابراین بایستی منتظر فاز واکنشی بازار بورس به افزایش دلار در چندماه آینده بود. سهام همیشه در انتهای چرخه افزایشی تاثیرپذیری از نرخ دلار قرار دارد.
وی با اشاره به پیشنهاد جدید وزارت صنعت, معدن و تجارت در مورد شیوه قیمت گذاری فلزات اساسی در بورس کالا بیان کرد: افزایش قیمت فلزات اساسی و محصولات شیمیایی متاثر از افزایش قیمت های جهانی باعث رشد بهاتمام شده صنایع پایین دستی می شود و این صنایع برای حفط بقا و حفظ توان سودآوری باید این تورم را به مصرف کننده منتقل کنند. افزایش بها مواد اولیه را به افزایش دستمزدها و افزایش بهره بانکی اضافه کنید. میرزایی افزود: دولت بخاطر کنترل تورم سعی می کند از افزایش نرخ ها در حوزه هایی که توان اعمال نظر دارد جلوگیری کند. زیر اگر با افزایش نرخ ها به طور مثال در حوزه شوینده, خودرو, سیمان, خوراک و ... موافقت کند یک تورم زنجیره ای در اقتصاد شکل می گیرد.
به گفته میرزایی، اینبار دولت به جای سرکوب قیمت های نهایی دست روی مواد اولیه گذاشته و سعی دارد در بورس کالا قیمت ها را پایین آورده یا متعادل کند. اما این تصمیم کاملا غیرکارشناسی است. زیرا باعث ایجاد رانت و چندنرخی شدن می شود. هم چنین بعید است شرکت ها زیر بار این قضیه بروند.
وی با اشاره به وضعیت بازار تصریح کرد: هم اکنون قیمت محصولات فولادی در بورس کالا 15 تا 20 درصد زیر قیمت جهانی است , آن هم با دلار 4500 تومان و با فرمول جدید, قیمت فروش محصولات فلزی در بورس کالا باید تا 20 درصد دیگر پایین بیاید.
میرزایی اظهار کرد: این مسئله باعث ایجاد رانت برای عده ای و عدم تمایل کارخانجات به فروش از طریق بورس کالا می شود. علت منفی شدن روند قیمتی سهام گروه فلزات اساسی در بازار سهام علی رغم پیشنهادی بودن این فرمول همین مسئله است. به طور مثال قیمت بیلت فوب ایران در محدوده 500 دلار است و با دلار 5000 تومانی می شود 2 میلیون 500 هزارتومان. با فرمول جدید که براساس نرخ مبادله ای است, قیمت فروش بیلت در بورس کالا باید پایین تر از 2 میلیون تومان باشد و طبیعتا بدلیل کاهش سودآوری, کارخانجات را مجاب به صادرات می کند.
وی اضافه کرد: در اولین روز انتشار این نامه بازار واکنشی منفی نشان داد, اما تحلیل گران و فعالان حرفه ای بازار می دانند که چنین رویه ای قابلیت اجرایی ندارد و تولیدکنندگان محصولات فلزی آلترناتیو صادرات و عرضه تنها به میزان تعهدشان در بورس کالا را روی میز دارند. همچنین افزایش نرخ دلار اثرات منفی این فرمول پیشنهادی را کم اثر می کند.
میرزایی تاکید کرد: در انتها به سرمایه گذاران بازار سهام که سهامدار سهام دلاری و صادراتی هستند توصیه می کنم سهام خود را نفروشند و به سایرین توصیه می شود از منفی های این دست سهام استفاده کنید. سیکل بعدی افزایش قیمت ها طی چند ماه آینده به بازار سهام می رسد و روند حرکتی بین بازاری مشابه سال های 90 تا 92 تکرار می شود. فقط لازم است در زمان درست در مکان درست باشید. شرکت هایی را انتخاب کنید که بخش عمده ای از ترکیب فروش آنها صادراتی باشد.