به گزارش پایگاه خبری «عصر معدن» به نقل از صداوسیما، مسعود کیانی در نشست کارشناسی با موضوع "چالش‌های زنجیره چشم انداز صنعت گوهرسنگ" که در صداوسیما برگزار شد، گفت: ایران یکی از کشور‌های مطرح در حوزه گوهرسنگ‌ها به لحاظ تنوع است و معدن فیروزه نیشابور یکی از قدیمی‌ترین معادن دنیا در این حوزه است.

وی با بیان اینکه در کشورمان 40 نوع گوهرسنگ وجود دارد، افزود: 10 کانی شامل ایرانیت، بیرونیت، انارکیت؛ آوینیت، خادمیت، تالمسیت و ... به نام ایران ثبت شده، با این حال تاکنون از این ظرفیت‌ها به درستی استفاده نشده است.

وی با اشاره به پیشینه صنعت گوهرسنگ در کشور گفت: ایران حدود 10 هزار سال معدن کاری شدادی (به هر کندوکاو قدیمی که در آن فعالیت‌های معدنی از اکتشاف تا فرآوری توسط ایرانیان در گذشته انجام شده و شناسنامه معدنی و مستندات مکتوبی از آن درحال‌حاضر وجود نداشته باشد «معدنکاری شدادی» می‌گویند.) دارد و با توجه به آثار به جا مانده از عصر مفرغ در تمدن‌های ایلام، سابقه گوهرتراشی در کشور نیز به حدود 5 هزار سال قبل می‌رسد.

* گردش مالی 1200 میلیارد دلاری گوهرسنگ‌ها در جهان

کیانی در ادامه به گردش مالی تجارت صنعت گوهرسنگ‌ها در جهان اشاره کرد و گفت: براساس آمار سازمان تجارت جهانی، گردش مالی صنعت گوهرسنگ در جهان 1200 میلیارد دلار برآورده شده است که کشور سوئیس با صادرات حدود 98 میلیارد دلار رتبه نخست را از بازار تجارت جهانی این صنعت دارد و پس از آن هنگ کنگ و آمریکا قرار دارند. گردش مالی این صنعت در هندوستان نیز 75 میلیارد دلار برآورد شده که 43 میلیارد دلار آن مربوط به صادرات است.

* سهم نیم صدم درصدی ایران از بازار تجارت گوهرسنگ‌ها

وی اضافه کرد: در حالی این کشور‌ها رتبه‌های نخست تجارت صنعت گوهرسنگ را در اختیار دارند که هیچ کدام از آن‌ها به اندازه ایران پتانسیل معدنی در حوزه گوهرسنگ ندارند، اما متاسفانه ایران با وجود تنوع و پتانسیل غنی در حوزه گوهرسنگ ها، از میان 180 کشور رتبه 105 را در تجارت این صنعت دارد و براساس آمار سازمان تجارت جهانی که آن هم از کشور‌های مقصد صادرات، اخذ شده است، گردش مالی ایران در این صنعت 36 هزار دلار برآورد شده است.

* هدف گذاری صادرات 5 میلیارد دلاری گوهرسنگ‌ها در افق 1405

کیانی با اشاره هدف گذاری صنعت گوهرسنگ در سند ملی گوهرسنگ نیز گفت: در این سند سهم ایران از بازار جهانی این صنعت در افق 1405 یک درصد، معادل 5 میلیارد دلار و در افق 1404، 2 درصد، معادل 10 میلیارد دلار در نظر گرفته شده است، در حالی که در حال حاضر، سهم ایران از بازار گوهرسنگ‌ها نیم صدم درصد برآورد می‌شود و برخی‌ها هم عقیده دارند این سهم 2 دهم درصد می‌باشد.

* شفاف نبودن آمار واردات و صادرات گوهرسنگ‌ها

رئیس انجمن صنفی گوهرسنگ ایران با انتقاد از نبود اطلاعات مالی شفاف و درست در این صنعت، گفت: متاسفانه هیچ آماری از میزان واردات و صادرات انواع گوهرسنگ‌ها در گمرک کشور و سازمان توسعه تجارت به ثبت نرسیده است و یکی از مشکلات در این حوزه نداشتن ارزیاب گمرکی در تجارت گوهرسنگ‌ها است.

وی ادامه داد: در کشور هیچ پایانه گمرکی وجود ندارد که توانایی شناسایی و ارزش گذاری گوهرسنگ‌ها را داشته باشد و به طور مثال اگر شما یک فیروزه بهسازی شده را که تنها گرمی 5 هزار تومان ارزش دارد، در اختیار ارزیاب گمرک قرار دهید صرفا به دلیل آنکه اسمش فیروزه است، تعرفه بالایی برای آن ثبت می‌کند و به همین علت، معدن کاران ترجیح می‌دهند از راه‌های غیرقانونی آن‌ها را صادر کنند.