عصر معدن- مدیر بهره‌برداری شرکت تهیه و تولید می‌گوید: پس از روی کار آمدن دولت یازدهم، شرکت تهیه وتولید از لیست واگذاری خصوصی‌سازی خارج شد و بر همین اساس در سال ۹۳ استراتژی این شرکت تغییر کرد.
مسعود غضنفری می‌افزاید: این شرکت همچنین برخی از وظایف ایمیدرو نظیر توسعه معدن و صنایع معدنی در کشور، اجرای طرح‌های معدن و صنایع معدنی و واگذاری به بخش خصوصی، اجرای طرح‌ها در مناطق کمتر توسعه یافته، طرح‌های با فناوری بالا و طرح‌های پرخطر که بخش خصوصی تمایلی به انجام آنها ندارد را پیگیری می‌کند. به گفته مدیر بهره‌برداری شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران، سرب نخلک، فسفات آسفوردی و فروکروم جغتای از نمونه‌های واقعی واگذاری به بخش خصوصی در این شرکت هستند.
گفت‌وگوی با غضنفری را در ادامه می‌خوانید:
بخش بهره‌برداری شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران چه نوع فعالیت‌هایی انجام می‌دهد؟
بخش بهره‌برداری شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران درواقع ناظر عملکرد شرکت‌هایی است که در چارچوب قراردادهای منعقده در حوزه بهره‌برداری فعالیت دارند. به‌طور خلاصه شرکت تولید مواد معدنی به‌عنوان بازوی اجرایی ایمیدرو عملیات نظارت بر مجتمع‌های ایمیدرو را برعهده دارد. عمده فعالیت ما در ستاد نظارت بر نحوه عملکرد قراردادهایی است که مابین ایمیدرو، ایمپاسکو با پیمانکاران یا راهبران منعقد شده است.
آیا به دنبال تغییر قراردادهای پیمانکاری به راهبری هستید؟
بعد از واگذاری‌های ناموفق معادن در سنوات گذشته به بخش خصوصی، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران سیاست خود را مبنی بر واگذاری مجتمع‌ها به روش راهبری قرار داد. این شرکت‌ها استخراج و فروش را تحت‌نظارت عالی شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران بر عهده دارند. راهبرها در حقیقت صفرتا صد فعالیت معدنی را انجام می‌دهند. انتخاب این راهبران به روش مزایده انجام‌شده و حق‌السهم شرکت و ایمیدرو در این نوع قرارداد مشخص و تعیین می‌شود.
درخصوص مجتمع سرب و روی انگوران به علت گستردگی کارخانه‌های فرآوری و تولید شمش روی در اطراف معدن انگوران زنجان و وابستگی این کارخانه‌ها به این معدن تبدیل قرارداد این کارخانه به راهبری فعلا امکان‌پذیر نیست و درخصوص مجتمع طلای موته نیز به علت استراتژیک بودن فلز طلا فعلا در برنامه شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران نیست.
قطعا برنامه‌های منسجمی برای تبدیل قراردادها به راهبری داریم.
البته درخصوص معدن سرب و روی انگوران و طلای موته به علت گستردگی کارخانه‌ها در اطراف معدن انگوران زنجان و وابستگی این کارخانه‌ها به این معدن، تبدیل قرارداد این مجتمع به راهبری فعلا امکان‌پذیر نیست و تغییر قرارداد طلای موته به علت استراتژیک بودن فلز طلا فعلا در برنامه شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران نیست ولی در حال‌حاضر اسناد واگذاری معدن زغالسنگ گلندرود به‌صورت راهبری آماده
شده است.
به‌طورکلی قراردادهای راهبری با مزایده و پیمانکاری به‌صورت مناقصه انجام می‌شود. البته در حال حاضر برخی از پروژه‌ها هم به‌صورت سرمایه‌گذاری واگذار می‌شود یعنی معدن مورد نظر اکتشاف و به یک ذخیره قطعی رسیده و پس از آن به سرمایه‌گذار سپرده می‌شود.
نمونه این واگذاری، معدن طلای هیرد و آهن حنار در استان خراسان جنوبی است که به‌تازگی برون‌سپاری و واگذارشده است.
آیا سرمایه‌گذاری در معادن یاد شده داخلی است؟
بیشتر معادن کشور سرمایه‌گذار داخلی دارند به‌جز کارخانه مجتمع نفلین سینیت کلیبر که 25 درصد سرمایه‌گذاری آن در اختیار سرمایه‌گذار چینی و 75 درصد ایرانی است. این کارخانه در مرحله سیویل است و امیدواریم تا بعد از شهریورماه امسال عملیات نصب کارخانه موردنظر به انجام برسد.
میزان تولید شرکت‌های زیر‌مجموعه تهیه و تولید طی سال گذشته به چه میزان بوده است؟
میزان تولید معادن شرکت تهیه و تولید مواد معدنی طی سال 97 به گونه‌ای بود که در معدن روباز و زیرزمینی سرب و روی انگوران به ترتیب با افزایش 19 و 26 درصدی همراه بود.در مجتمع فسفات آسفوردی که به‌صورت راهبری به قرارگاه خاتم واگذار کردیم با حدود 50 درصد رشد نسبت به سال 96 حدود 86 هزار و 500 تن کنسانتره تولید شد این در حالی است که برنامه ما 60 هزار تن بوده است و در کنار آن حدود 60 هزار تن کنستانتره آهن نیز از کارخانه فرآوری استحصال کردیم.میزان تولید در کارخانه 10 هزارتنی نفلین سینیت کلیبر هم با توجه به بازار فروش حدود 7 هزار و 780 تن و در طلای موته با رشد 30 درصدی نسبت به برنامه به 401 کیلوگرم رسید. به‌رغم اینکه برنامه تولید در مجتمع سنگ‌آهک پیر بکران 450 هزار تن بود اما حدود 510 هزار تن تولید صورت گرفت. این در حالی است که به دلیل راه‌اندازی دو کوره بلند در کارخانه ذوب‌آهن اصفهان و افزایش تقاضا، امسال برنامه افزایش تولید تا 750 هزار تن را هم داریم.
از سوی دیگر در مجتمع سرب نخلک که در قالب راهبری واگذار شد، در سال گذشته حدود 8 هزار تن تولید کنسانتره داشتیم که در نوع خود رکورد محسوب می‌شود و نسبت به سال 96 معادل 113 و نسبت به سال‌های اخیر 300 تا 400 درصد افزایش داشته است. عمده دلیل آن ایجاد کارخانه جدید با سرمایه‌گذاری راهبر در کنار کارخانه قدیمی بوده است که باعث شد عیار حد استخراجی از 5 درصد به 2 تا 3 درصد کاهش یابد، این مجتمع از موفق‌ترین نمونه‌های واگذاری است؛ پس از آن مجتمع فسفات آسفوردی و فروکروم جغتای نیز از نمونه‌های موفق واگذاری شرکت تهیه و تولید مواد معدنی است.مجتمع فروکروم جغتای که فقط یک کارخانه است و معدنی در نزدیکی خود ندارد و ماده معدنی آن ازطریق راهبر تامین می‌شود، برنامه تولید آن طی سال 97 به میزان 12 هزار تن و تولید حدود 14 هزار و 800 تن بوده است و برنامه امسال نیز افزایش تولید به 18 تا 20 هزار تن است.برنامه تولید مجتمع آنتیموان سفیدآبه که یک فلز استراتژیک است در منطقه سیستان و بلوچستان 6 تن فلز به‌صورت شمش بود که 4/ 5 تن آن محقق شد که به این ترتیب 80درصد برنامه تولید محقق شده است.یکی دیگر از شرکت‌های زیر‌مجموعه شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران شرکت زغالسنگ البرز مرکزی است که سهامش هنوز متعلق به ایمیدرو بوده، اما معادن آن واگذار شده و برنامه تولید آن طی سال گذشته 120 هزار تن بود که 100 هزار تن آن محقق شده است.
معادن گل‌گهر، جلال‌آباد، فلات مرکزی و سرب و روی مهدی‌آباد که متعلق به ایمیدرو هستند و شرکت تهیه و تولید به‌عنوان بازوی اجرایی فعالیت می‌کند، که تمامی آنها طی سال‌های گذشته به‌صورت راهبری و سرمایه‌گذاری واگذار شده‌اند.میزان تولید گل‌گهر یک حدود 11 میلیون تن، میزان تولید گل‌گهر 2 حدود 4 میلیون و 700 هزار تن و همچنین گل‌گهر 3 که در حقیقت بزرگ‌ترین معدن گل‌گهر است 5/ 16 میلیون تن سنگ‌آهن کلوخه در سال گذشته بوده است.میزان تولید گل‌گهر 4 که بیشترین عملیات آن بر باطله برداری متمر کز است نیز حدود یک‌میلیون و500 هزار تن و گل‌گهر 5 نیز حدود یک‌میلیون و 130 هزار تن بوده است.اما سنگ‌آهن جلال‌آباد 3 میلیون تن و فلات مرکزی که شامل دو معدن چاه گز و میشدوان است طی سال گذشته 912 هزار تن تولید سنگ‌آهن کلوخه داشته‌اند.
طی سال گذشته میزان تولید خاک روی در سرب و روی مهدی آباد نیز 111 هزار تن بود که امیدواریم طی 15 تا 16 ماه آینده شاهد آغاز فعالیت کارخانه آن نیز باشیم.
